Już niedługo na półkach księgarni ukaże się album fotograficzny "Łemkowskie  cerkwie" ze zdjęciami Jerzego Żaka i tekstem Andrzeja Piecucha. Album został wydany w dwóch dwujęzycznych wersjach: polsko-angielskiej i polsko-łemkowskiej. Album "Łemkowskie cerkwie" to pierwsza publikacja, w której autorzy starali się pokazać i opisać wszystkie zabytkowe cerkwie zachowane na terenach Łemkowszczyzny. Przetrwały one tragiczne dla Łemków czasy wysiedleń w latach czterdziestych i zniszczeń dokonywanych w okresie PRL-u. Większość z nich to obecnie kościoły rzymskokatolickie, niektóre stały się obiektami muzealnymi.

W albumie przedstawiono 111 cerkwi, w tym kilka zbudowanych współcześnie. Dzięki znakomitym fotografiom możemy podziwiać bogactwo drewnianej i murowanej architektury, piękno ikonostasów, ikon i polichromii. Swą urodą zachwycają również zachowane w naturalnym otoczeniu kaplice, przydrożne kapliczki, figury i krzyże.

Najbardziej widocznym i charakterystycznym elementem górskiego krajobrazu Łemkowszczyzny są drewniane i murowane cerkwie. Stanowią one najcenniejsze świadectwo wiary, kultury i dorobku ich budowniczych – Łemków. Ich piękno doceniają zarówno turyści, jak i obecni mieszkańcy tych terenów. Wśród nich jest Jerzy Żak, znany fotografik z Krynicy, autor zdjęć w tym albumie, i Andrzej Piecuch z Gorlic, autor tekstów opisujących cerkwie i miejscowości, w których zostały zbudowane.

W albumie przedstawiono wszystkie zabytkowe cerkwie łemkowskie, jakie ocalały w polskiej części Łemkowszczyzny, od leżących na zachodzie Jaworek, poprzez wsie Wierchomla Wielka i Milik nad Popradem, Izby i Brunary nad rzeką Białą, aż po cerkwie w dolinach rzek Osławy i Osławicy, we wsiach takich jak Komańcza, Turzańsk i Szczawne.

Prawie wszystkie pokazane w albumie cerkwie usytuowane są w swoim pierwotnym, naturalnym otoczeniu. Drewniane i murowane świątynie reprezentują różne epoki i style architektoniczne. Najstarsza wśród nich, zbudowana w 1600 roku, zachowała się w Powroźniku, najmłodsze cerkwie to te powstałe przed wybuchem II wojny światowej i kilka nowych, zbudowanych w Gorlicach, Kulasznem, Krynicy i Zyndranowej.

Uzupełnieniem zdjęć prezentujących piękno architektury cerkiewnej są fotografie pokazujące ważne dla Łemków uroczystości religijne związane z sanktuarium na Świętej Górze Jawor w Wysowej Zdroju, święto Jordanu w Pętnej, kermesz (odpust) w Olchowcu oraz obchodzone w Nowicy uroczystości związane ze świętem Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny.
 

Źródło: www.beskidniski.pl