16 cerkwi z Ukrainy i Polski, które kandydują do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, zostały już ocenione przez eksperta tej organizacji - poinformował w środę rzecznik Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Dariusz Bogacz.

        Jak wyjaśnił, ekspert przez 9 dni oceniał w terenie stan zachowania i autentyzm poszczególnych cerkwi. - W trakcie wizyty zapoznał się z problematyką poszczególnych obiektów i spotkał się z przedstawicielami samorządów lokalnych, służb konserwatorskich oraz lokalnych społeczności - zaznaczył rzecznik.

         Bogacz zastrzegł, że na razie nie można powiedzieć, jak ekspert ocenił to, co zobaczył. - Przygotuje opinię i to z niej dowiemy się, jakie ma ewentualne uwagi - tłumaczył.

         W dużej mierze od tej ekspertyzy zależeć będzie, czy podkarpackie i małopolskie cerkwie zostaną wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wiosną przyszłego roku decyzję w tej sprawie podejmie Komitet Światowego Dziedzictwa.

       Wniosek o wpisanie karpackich cerkwi został złożony w styczniu bieżącego roku przez stronę ukraińską. Dotyczy on 16 obiektów. Osiem z nich znajduje się w Polsce i są to cerkwie na Podkarpaciu - w Radrużu, Chotyńcu, Smolniku i Turzańsku - oraz w Małopolsce - w Powroźniku, Owczarach - dawniej Rychwałdzie, Kwiatoniu i Brunarach Wyżnych.

        Osiem cerkwi po ukraińskiej stronie granicy to cerkwie w Potyliczu, Rohatyniu, Drohobyczu, Żółkwi, Werbiążu Niżnym, Jasinie, Użoku i Matkowie.

         Wniosek jest wynikiem kilkuletniej współpracy Narodowego Instytutu Dziedzictwa z przedstawicielami strony ukraińskiej: Państwowym Historyczno-Architektonicznym Rezerwatem w Żółkwi oraz Naukowo-Badawczym Instytutem Badania Zabytków w Kijowie.

      Najstarsze zachowane drewniane cerkwie na terenie polskich i ukraińskich Karpat pochodzą z przełomu XV i XVI wieku. O ich wyjątkowości świadczy m.in. różnorodność formy przy jednoczesnej jedności stylu. Świątynie te są zachowane w historycznej postaci. To właśnie drewniane budownictwo sakralne stało się wyznacznikiem odmienności kulturowej polskich i ukraińskich Karpat.

      Lista Światowego Dziedzictwa zawiera spis obiektów objętych szczególną ochroną UNESCO ze względu na ich unikatową wartość kulturową lub przyrodniczą. Obecnie znajduje się na niej ponad 930 obiektów z 153 krajów, w tym 13 z Polski.

Źródło: PAP