W dru­giej po­ło­wie XX wieku Tar­no­brzeg (Pod­kar­pac­kie) był świa­to­wym cen­trum wy­do­by­cia i prze­twa­rza­nia siar­ki. W la­tach 90. wy­do­by­wa­ny z ziemi mi­ne­rał za­stą­pi­ła tania siar­ka z oczysz­cza­nia ropy naf­to­wej i gazu. W mie­ście o ko­pal­nic­twie siar­ki przy­po­mi­na mu­zeum.
 

 
- Po­mysł stwo­rze­nia Mu­zeum Prze­my­słu Siar­ko­we­go zro­dził się w 2003 r. Ob­cho­dzo­no wtedy 50. rocz­ni­cę od­kry­cia złóż, które dały po­czą­tek Tar­no­brze­skie­mu Za­głę­biu Siar­ko­we­mu, ale już wie­dzia­no, że tra­dy­cyj­ne wy­do­by­wa­nie siar­ki prze­szło do hi­sto­rii – po­wie­dział za­ło­ży­ciel mu­zeum dr Adam Wój­cik.
10 lat póź­niej po­wsta­ło Mu­zeum Prze­my­słu Siar­ko­we­go; jest od­dzia­łem miej­sco­we­go Mu­zeum Hi­sto­rycz­ne­go.
 
- Na­szym głów­nym celem jest za­cho­wa­nie pa­mię­ci o nie­ist­nie­ją­cym już za­głę­biu. Chce­my przy­po­mi­nać, że tu­tej­sze ko­pal­nie i za­kła­dy prze­twór­stwa siar­ki przy­no­si­ły ol­brzy­mie do­cho­dy dla mia­sta, re­gio­nu i kraju. W na­szych ko­pal­niach wy­do­by­wa­no 4,5 mln ton siar­ki w ciągu roku; na całym świe­cie było to 10 mln ton rocz­nie – za­zna­czył Wój­cik.
 
Mu­zeum ofe­ru­je dwie eks­po­zy­cje: "Pol­ski prze­mysł siar­ko­wy" oraz "Przed siar­ką". Zwie­dza­ją­cy mogą tu zo­ba­czyć wiele cie­ka­wo­stek zwią­za­nych z prze­my­słem siar­ko­wym. Eks­po­no­wa­ne są m.​in. mo­de­le wa­go­nów ko­le­jo­wych, stat­ków mor­skich prze­zna­czo­nych do trans­por­tu siar­ki; są wiel­kie la­tar­nie sy­gna­li­za­cyj­ne naj­więk­szej ko­par­ki z ko­pal­ni od­kryw­ko­wej oraz pro­duk­ty, do któ­rych wy­two­rze­nia sto­so­wa­no siar­kę. Zgro­ma­dzo­no też kilka ty­się­cy ar­chi­wal­nych fo­to­gra­fii, do­ku­men­ta­cję tech­nicz­ną, mun­du­ry gór­ni­cze.
 
Można obej­rzeć rów­nież bo­ga­tą ko­lek­cję me­da­li, oko­licz­no­ścio­wych pu­cha­rów i mi­ne­ra­łów. Jest rów­nież sporo przed­mio­tów sto­so­wa­nych przez sta­cję ra­tow­nic­twa gór­ni­cze­go, po­cząw­szy od sprzę­tu słu­żą­ce­go do ko­mu­ni­ka­cji, a koń­cząc na ochron­nych ska­fan­drach.
 
Przed bu­dyn­kiem mu­zeum znaj­du­je się nie­wiel­ki skan­sen, a w nim frag­men­ty gi­gan­tycz­nych ma­szyn, które w XX wieku słu­ży­ły do wy­do­by­wa­nia siar­ki w ko­pal­niach od­kryw­ko­wych i ko­pal­niach pod­ziem­ne­go wy­to­pu.
 
W naj­bliż­szą nie­dzie­le zo­sta­nie otwar­ta ko­lej­na stała eks­po­zy­cja "Siar­ka w daw­nej Pol­sce - tra­dy­cje gór­ni­cze". - W Pol­sce tra­dy­cje wy­do­by­wa­nia siar­ki się­ga­ją śre­dnio­wie­cza. Warto pa­mię­tać, że le­gen­dę o Smoku Wa­wel­skim, któ­re­go zgła­dzo­no pod­rzu­ca­jąc mu ba­ra­na wy­peł­nio­ne­go siar­ką zo­sta­ła przez Win­cen­te­go Ka­dłub­ka spi­sa­na w XII stu­le­ciu – za­zna­czył hi­sto­ryk.
 
Od po­ło­wy lat 50. do końca 90. XX w. Tar­no­brzeg był świa­to­wym cen­trum wy­do­by­cia i prze­twa­rza­nia siar­ki.
 
Kres za­głę­biu, po­dob­nie jak i innym ko­pal­niom tego mi­ne­ra­łu na świe­cie, po­ło­ży­ło od­kry­cie znacz­nie tań­szej me­to­dy po­zy­ski­wa­nia siar­ki z ropy naf­to­wej i gazu ziem­ne­go. Z kilku ko­palń za­głę­bia po­zo­sta­ła jedna w Osie­ku koło Grzy­bo­wa; jest je­dy­ną ko­pal­nią siar­ki na świe­cie. - Zo­sta­ła tylko dla­te­go, że do nie­któ­rych pro­ce­sów po­trzeb­na jest siar­ka wy­do­by­wa­na z ziemi – dodał Wój­cik.
 
Wy­ro­bi­ska dwóch naj­więk­szych ko­palń od­kryw­ko­wych siar­ki za­la­no wodą z Wisły i w 2009 r. po­wsta­ło w ich miej­scu Je­zio­ro Tar­no­brze­skie. Ma po­wierzch­nię 560 ha i głę­bo­kość 110 m. Staje się jedną z głów­nych atrak­cji Tar­no­brze­ga.

Źródło : Onet