Czarna (ukr. Чорна; do 30 grudnia 1999 Czarna Górna) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Czarna przy drodze wojewódzkiej nr DW894 i drodze wojewódzkiej nr DW896. Miejscowość jest siedzibą gminy Czarna. Wieś leży na zbiegu małej i dużej pętli bieszczadzkiej, na wschodnim miejscu ich połączenia. Znajduje się w niej: szkoła, kilka sklepów, poczta, przystanek PKS, galeria sztuki „Barak”. Dawniej Czarna była jedną wsią. Obecnie podzielona jest administracyjnie na Czarną Górną i Czarną Dolną. W miejscu kościół parafialny pw. Krzyża Świętego.
Historia
Osada lokowana na prawie wołoskim w 1505 przez Andrzeja Wyderkę Andrzeja Wyderkę. był on pierwszym Wójtem w tej miejscowości. Otrzymał te prawo od Stanisława Kmity Sobieńskiego h. Szreniawa (ok. 1450 - 1511), starosty przemyskiego. Istniał tu dwór obronny. Właścicielami Czarnej byli m.in.; Czarnieccy, Tarłowie,ks. Konstanty Korybut Wiśniowiecki, Stadniccy, Ossolińscy, Mniszchowie i Raszowscy.
W latach 1939-1941-na mocy paktu Związku Radzieckiego z hitlerowskimi Niemcami, oraz 1944-1951 wieś należała do ZSRR, , znalazła się w Polsce w ramach umowy o zamianie granic. Od października 1939 do sierpnia 1944 r. wieś była siedzibą urzędu gminy w powiecie sanockim. W czasie II wojny światowej powołano tu dwa plutony AK i drużynę dywersyjną. Dowódcą Placówki AK był ppor.ppor. Bolesław Knebloch Łachman, a pierwszym dow. kpt. Bolesław Rudziński ps. Irka zast. por. Paweł Rudyński. W czasie wojny oddziały AK spaliły 2 zbiorniki z ropą w Czarnej.
Z Czarnej pochodził Jan Dobrzański uczestnik powstania styczniowego z roku 1863, założyciel i kierownik Komitetu Bratniej Pomocy niosącej pomoc powstańcom styczniowym w roku 1864. Naczelnik Ławy Lwowskiej, współorganizator polskiego Sokoła, dyrektor Teatru we Lwowie, dziennikarz, min. twórca Gazety Narodowej, Dziennika Mód Paryskich, Dziennika Literackiego.
Zabytki
We wsi znajduje się cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra Męczennika wzniesiona w 1834, obecnie kościół parafialny rzym.-kat. pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Świątynia jest jednym z nielicznych już reprezentantów nurtu klasycyzującego w drewnianej architekturze cerkiewnej. Zabytek szlaku architektury drewnianej województwa podkarpackiego.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Czarna_%28powiat_bieszczadzki%29
|
