Hołuczków (w latach 1977-1981 Okrężna) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Tyrawa Wołoska.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Historia
Od 1340 - 1772 ziemia sanocka, województwo ruskie.W pocz.XV w. należał do Mikołaja Czeszyka. Potem własność szlachecka Jana Tyrawskiego z Mrzygłodu. W połowie XVII wieku zmienia właścicieli i są nimi Ossolińscy. Na przełomie XVII i XVIII wieku właścicielami Hołuczków są Urbańscy, (przed 1707 rokiem). W 2 pół. XVII wieku Hołuczków przejął jako właściciel Karol Krąjewski herbu Jasieńczyk, po nim syn Marcin Tadeusz Krajewski, a następnie syn Leon, żonaty z Julią Balówną. W XIX w. właścicielami byli Bolesław i Wincenty Gałkowscy. Do 1914 powiat sanocki, pow. podatkowy Bircza, austriacka Prowincja Galicja. W roku 1903 w Hołuczkowie urodził się Aleksander Rybicki, polski etnograf.
Zabytki
We wsi znajduje się dawna cerkiew parafialna greckokatolicka pw. św. Paraskewy (obecnie kościół filialny rzymskokatolicki), zbudowana w 1858 roku, przez miejscowego cieślę Konstiantyna Melnyka.
W roku 1912 cerkiew została przebudowana, a w 1969 remontowana. Cerkiew prezentuje typ budownictwa ludowego o skromnym programie architektonicznym w duchu klasycystycznym. Jest to cerkiew o konstrukcji zrębowej, trójdzielna, o prezbiterium zamkniętym trójbocznie, z dwoma zakrystiami. Dach dwuspadowy, z wieżyczką z sygnaturką. Wieża o konstrukcji słupowej z przedsionkiem w przyziemiu, przykryta dachem namiotowym z hełmem.
Wewnątrz cerkwi znajduje się kompletny ikonostas pochodzący z okresu budowy cerkwi, o wystroju późnobarokowym. Cerkiew należała do parafii greckokatolickiej w Tyrawie Solnej.
Obok cerkwi znajduje się cmentarz parafialny z kilkunastoma kamiennymi nagrobkami oraz rzeźba modlącej się Matki Boskiej na kolumnie. Cmentarz został odremontowany w 2008 przez Stowarzyszenie Dziedzictwo Mniejszości Karpackich, przy współpracy Stowarzyszeń Magurycz i Jeden Świat.
Około 500 metrów za cerkwią znajduje się drugi, opuszczony cmentarz greckokatolicki.
Od 1946 cerkiew służy jako filialny kościół rzymskokatolicki.
|
