Baligród - Bystre - Rabe - Huczwice - Kalnica - Kielczawa - Mchawa - Baligród
Trasa przebiega przez atrakcyjne fragmenty Cieśniańsko Wetlińskiego Parku Krajobrazowego. Przeznaczona jest dla średnio zaawansowanych rowerzystów górskich. Prowadzi głównie drogą gruntową utwardzoną, częściowo asfaltową. Trasa prowadzi przez opuszczone, dawniej gęsto zaludnione wioski: Rabe, Huczwice, Sukowate (mieszkańcy tych wiosek zostali wysiedleni w ramach "Akcji Wisła". Pozostały z tego okresu liczne kapliczki i cerkwie. Miejscami trasa zachwyca pięknymi widokami, bogactwem flory i fauny.
Długość trasy: 26,5 km
Czas jazdy: 1:35h
Trasa: asfalt, drogi bite,
Stopień trudności: średnia
Dojazd: Do Baligrodu samochodem lub autobusem.
Najbliższa stacja PKP: Zagórz.
Etap I. Baligród - Rabe (450 m n.p.m.) 6 km t-0:25 (0:25)
0,00km 0:0h Wycieczkę rowerową rozpoczynamy w centrum przy plantach miejscowości Baligród (450 m n.p.m.), stąd wyruszamy w prawo drogą asfaltową w kierunku Cisnej. Po lewej stronie drogi znajduje się cerkiew parafialna pod wezwaniem Św. Onufrego zbudowana w 1829 roku. W sąsiedztwie cerkwi tablica pamiątkowa ufundowana w 1984 r. w czterdziestą rocznicę zbiorowego mordu dokonanego na mieszkańcach Baligrodu przez UPA. Jadąc dalej zobaczymy po prawej stronie 30 m od drogi głównej murowaną kapliczkę z przełomu XIX - XX w., nieco dalej po lewej stronie pomnik poświęcony poległym żołnierzom LWP, WOP, KBW.
2,00km 0:10h Skręcamy w prawo na most. Po prawej stronie obelisk z tablicą poświęconą Aleksandrowi Fredrze i cytat z jego powieści "Trzy po trzy". Po lewej stronie na płn. zboczu Dzidowej 713 m n.p.m. pięknie położony Ośrodek Wczasowy "Zelmer" z krytym basenem, kortem, boiskiem sportowym, wyciągiem narciarskim. Nieco dalej po prawej stronie na południowym stoku Kiczery 724 m n.p.m., równie pięknie położony Ośrodek Wypoczynkowy "Wisan". Dalej poruszamy się wyboistą, utwardzoną drogą wzdłuż Rabskiego Potoku.
4,40km 0:15h Po prawej stronie drogi, obok zamkniętego dla ruchu wjazdu do wyrobiska kamieniołomu - tablica poglądowa o strukturze lasu, po lewej odwiert wód mineralnych. Trochę dalej ponownie tablica poglądowa, tym razem na temat poszycia leśnego. Na 5 km trasy z lewej strony, droga do wyrobiska tzw. grubego kamieniołomu, gdzie eksploatowane są złoża twardych piaskowców istebiańskich.
Teren ten określony przez geologów jako łuska Bystrego. Wychodzą tu na powierzchnię najstarsze w Bieszczadach utwory skalne tzw. warstwy cieszyńskie i lgockie, powstałe w górnej kredzie. Z nich zbudowane są też strome stożkowe kopki charakterystyczne dla krajobrazu tej okolicy. W skałach tego kamieniołomu można odnaleźć minerały takie jak: realgar (siarczek arsenu) w postaci drobnych kryształów o krwisto czerwonej barwie, a także aurypigment (arsen żółty) oraz wysoko wykształcone czyste kryształy górskie.
5,30km 0:20h Po lewej stronie za Rabskim Potokiem - rezerwat "Gołoborze" o pow. 14 ha porośnięte rzadkim lasem naturalne rumowisko skalne zbudowane z tych samych piaskowców istebiańskich. Rezerwat można zwiedzać specjalnie wyznaczoną ścieżką dydaktyczną przez kładkę do podnóża Gołoborza. Obok przejścia przez potok odwiert wody mineralnej "Rabe I".
Źródła wód mineralnych posiadają szczawy wodorowęglan-chlorowo-sodowe z zawartością związków arsenu zaliczane do unikalnych a skali europejskiej. Pomocne w leczeniu chorób układu oddechowego, narządu ruchu, chorób reumatycznych a także wydzielania wewnętrznego i przemiany materii.
Po prawej stronie kilka metrów od drogi pozostałości górniczej sztolni poszukiwawczej z lat 50-tych. Nieco dalej w lewo przez Potok Rabski, leśną drogą zrywkową w odległości około 150 m od drogi głównej znajduje się ukryta w lesie kapliczka z wypływającym z pod niej źródłem, które podobno posiada właściwości uzdrawiające.
6,00km 0:25h Po lewej stronie widoczny zakład przeróbczy, produkujący kruszywo do budowy dróg. Droga na wprost prowadzi do wsi Rabe, dalej przez przełęcz Żebrak 816 m n.p.m., między Chryszczatą a Jawornem, drogą do Woli Michowej. Rabe - nazwa wsi pochodzi od ruskiego słowa riabyj (pstry). Pierwsza wzmianka o niej pojawiła się w dokumentach w 1552 r. Na przełomie XVIII-XIX w. rządzący wówczas wsią Fredrowie urządzili tu hutę żelaza wykorzystując miejscowe zasoby ubogiej rudy. Po ostatniej wojnie ludność wysiedlono, a zabudowa z cerkwią i dworem uległa całkowitej zagładzie.
Etap II. Rabe - Kalnica (480 m n.p.m.) 9 km t-0:35
6,00km 0:25h Na tym rozwidleniu my skręcamy w prawo, w stronę nie istniejącej wsi Huczwice, drogą o podbudowie kamiennej, bez nawierzchni asfaltowej, stromym podjazdem, drogą stokową w rejon dawniej uprawianych pól.
6,90km 0:30h Rozwidlenie dróg, w lewo droga tzw. stokówka prowadzi w rejon południowo - wschodniego podnóża Chryszczatej. My jedziemy prosto. Odcinek od 7 do 8,5 km prowadzi przez teren nie istniejącej wsi Huczwice, po lewej teren ogrodzony na którym znajdują się uprawy leśne.
Wieś Huczwice lokowana na prawie włoskim, po raz pierwszy wzmiankowana w dokumentach w 1552 r. Po II wojnie światowej, wieś całkowicie wysiedlona i zniszczona wraz z drewnianą cerkwią z 1850 r.
9,40km 0:45h Po prawej stronie szałas umożliwiający schronienie przed deszczem i odpoczynek, po lewej na leśnym potoku spiętrzenie wody do którego wprowadzono rodzinę bobrów. Obok tablica informacyjna, dotycząca zwierząt. Za zalaną doliną widoczny majestatyczny, zalesiony lasem bukowym północno - wschodni stok Chryszczatej (997 m n.p.m.). Wspinamy się dalej drogą stokową, piękną widokowo w kierunku południowo - wschodnim.
10,1km 0:50h Po lewej stronie składnica drzewa z której drogą zrywkową, bardzo stromym północnym zboczem można dojść do szczytu Chryszczatej i dalej 45 minut do Jeziorek Duszatyńskich.
Chryszczata (997 m n.p.m.) jej osobliwością są znajdujące się w jej masywie w górnej części olchowatego potoku jeziorka duszatyńskie (687 m n.p.m.). Dolne o obszarze ok. 0,5 ha i głębokie na 6 m, górne o powierzchni 0,8 ha i głębokości 5,8 m. W czystej wodzie widać plątaninę pni i gałęzi powalonego lasu z 1907 roku.
W rejonie Chryszczatej broniły się oddziały partyzantów Mikołaja Kunickiego przed szturmującymi oddziałami 168 i 254 Dywizji Niemieckiej, gdzie Niemcy doznali sromotnej klęski. Następnie uroczyska leśne masywu Chryszczatej były silnymi ośrodkami oporu band Stacha i Hrynia. Była to prawdziwa twierdza z całym kompleksem bunkrów.
Ruszamy dalej stromą, krętą drogą w kierunku północno - zachodnim w rejon nie istniejącej wsi Sukowate, która położona była po prawej stronie, na odcinku drogi pomiędzy 12,1 - 14,7 km u stóp Chryszczatej w dolinie rzeki Tarnawki, nad jej dopływemKalniczką.
Sukowate powstało przed 1483 r. w dobrach Tarnawskich. Istniała tu cerkiew z 1483 r., młyn i karczma. Po II wojnie światowej wieś całkowicie wysiedlona i zniszczona.
15,1km 1:00h W lewo rozwidlenie drogi do wsi Kamionki, dalej dobrą drogą zbliżamy się do osady leśnej w Kalnicy.
Kalnica - weś założona przed 1483 r. w dobrach rodziny Tarnawskich. od XIX w. do II wojny światowej majątek należał do Krasickich z Leska. W latach 1836-39 dzierżawił Wincenty Pol - wybitny pisarz, geograf, krajoznawca. Gawędy, które prowadził tu z hrabią Krasickim były osnową poematu Pola o czujnym rycerzu kresowym pod tytułem "Mohart, czyli wieczory kalnickie"
Etap III. Kalnica - Baligród 10,5km t-0:35
16,1km 1:05h Na skrzyżowaniu we wsi skręcamy w prawo. Droga o znacznie lepszej nawierzchni. Kierujemy się w stronę wsi Kielczawa, poruszając się granicą cieśniańsko - wetlińskiego parku krajobrazowego, po prawej stronie drogi. Następnie stromym podjazdem, kilkoma serpentynami, południowo - zachodnim zboczem Gabrego Wierchu (742 m n.p.m.) wyjeżdżamy na przełęcz 568 m pomiędzy Gabrym Wierchem a Gawganem 664m.
18,1km 1:15h Przed tablicą Kielczawa po prawej stronie miejsce do odpoczynku oraz wspaniały punkt widokowy w kierunku południowym na masyw Chryszczatej, a w kierunku południowo - wschodnim na najdalej wysunięty szczyt Włosania. Dalej zjeżdżamy stromym zjazdem w dół do krzyżówki z wsią Roztoki Dolne. Po drodze mijamy przydrożne kapliczki i dojeżdżamy do miejscowości Mchawa.
22,1km 1:25h W prawo droga skręca do miejscowości Mchawa. Mamy tu możliwość drugiej modyfikacji trasy, bliżej i łatwiej. My jednak jedziemy prosto zjeżdżając do drogi głównej relacji Lesko - Baligród, gdzie po lewej stronie krzyżówki znajduje się zabytkowa kapliczka pod wezwaniem Boga Ojca. Wracamy w kierunku południowym w stronę Baligrodu, drogą główną asfaltową.
26,5km 1:35h Planty w Baligrodzie - zakończenie trasy przy czołgu.
Modyfikacja trasy:
Skrót z Rabego do Rostok Dolnych na 3,5 km. Możemy za ośrodkiem wypoczynkowym "Wisan" skręcić w prawo i po ok. 4 km dojedziemy do Roztok Dolnych, gdzie na krzyżówce połączymy się z pierwotnym przebiegiem trasy. Trasa ta łączy się z Trasą 4 i dokładny modyfikację trasy tam właśnie znajdziemy.
Drugą możliwość skrócenia trasy mamy na 22,1 km w miejscowości Mchawa. Dojeżdżając do krzyżówki skręcamy w prawo i po krótkim podjeździe, skręcamy w lewo i drogą obok kościoła zjeżdżamy w dół, koło sklepu skręcamy jeszcze raz w lewo i dojeżdżamy do głównej drogi łączącej pierwotny odcinek trasy.
Sklepy i bary:
Baligród (0,00km; 15,6km)
Kalnica (15,6 km)
Rostoki Dolne (9,7 km)
Mchawa (12,8 km)
Schroniska na trasie:
Sezonowe schronisko PTSM w Baligrodzie. Źródło : http://www.epodkarpacie.com/index.php?page=guide&main_guide_id=31&usection_id=58
|
