Domaradz

        Domaradz – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, w gminie Domaradz. Przez wieś przebiega droga krajowa 9E371 do Rzeszowa i Barwinka oraz wojewódzka 886 w kierunku Sanoka. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Domaradz.


Historia

Domaradz leży nad rzeką Stobnicą. Wieś wzmiankowana w 1349 roku, lokacja wsi nastąpiła na prawie niemieckim, niem. Domaretz (1359. Królowa węgierska Maria żona cesarza Zygmunta Luksemburskiego nadała biskupstwu w 1384 pięć włości: Brzozów, Cergową, Domaradz i Równe w ziemi sanockiej oraz Radymno w przemyskiej. Żyjący tu dziedzice Domaradzcy z Gryfitów ufundowali parafię w Lutczy, która jest wymieniona 24 stycznia 1442 roku. W 1589 roku miejscowość wspomniana jako włości biskupów przemyskich.

W 1624 roku miejscowość zniszczona w czasie napadów Tatarów. W 1656 roku Król Jan Kazimierz przejeżdża z Krosna z orszakiem w kierunku do Łańcuta. W 1657 r. najazd wojsk węgierskich. 25 czerwca 1945 r. oddział NSZ AK stoczył ostatni atak na tabory sowieckie koło Domaradza.

W Domaradzu urodził się Juliusz Kallay (1809 –1863) - organizator Gwardii Narodowej, Przewodniczący Rady Narodowej, powstaniec, filozof, lekarz i działacz społeczny.

Zabytki

Drewniany kościół wzmiankowany 1510 - fundacji Kaspara, który złożył podpis z okazji fundacji kościoła parafialnego w Hoczwi, w okresie późniejszym kościół był wielokrotnie remontowany i przekształcany: m.in. w XVII w. (dobudowano wieżę) i w XVIII w. Znaczącej przebudowie uległ w 1878 r. (m.in. przedłużono nawę, zlikwidowano zaskrzynienia, wnętrze korpusu podzielono na trzy nawy) oraz w 1906 r. (wzniesiono wieżyczkę na sygnaturkę oraz dobudowano kruchty). W 1887 r. kościół ozdobiono polichromią. Świątynia należy do najstarszych drewnianych kościołów w Polsce. W nim barokowy ołtarz boczny z 1632 roku, chrzcielnica z początku XVI wieku, dzwon gotycki z 1524 roku.

Ciekawostka

Według podań ludowych z Domaradza pochodzi diabeł Rokita, który był bardzo hojnym rozbójnikiem. Mieszkał z innymi zbójnikami w lesie nazywanym do dziś Rokitne. W tymże lesie pozostałości grodziska, prawdopodobnie wczesno-słowiańskiego.. Okradał kupców przyjeżdżających do Domaradza, skradzionymi łupami obdarowywał chłopów.

Źródło: wikipedia.org