Jaszczew – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Jedlicze. Miejscowość jest siedzibą parafii Podwyższenia Krzyża Świętego, należącej do dekanatu Jasło - Wschód, diecezji rzeszowskiej.
Historia
Znaleziska archeologiczne datują osadę; od odległego okresu neolitu, przez wczesną i późną epokę brązu, żelaza oraz okresu wpływów rzymskich. Pierwszym znanym dziedzicem był Zbyszko z Jaszczowi, w dokumencie określanej jako "Jaswecz". W XV stuleciu Jaszczew, gdy otrzymała prawo niemieckie, w części należała do Andrzeja i Mikołaja z Bratkówki. W 1447 r. wzięli po pół Jaszczwi Jan i Rafał Jaźwiecki piszący się też z Białkówki (obaj:1415-1489). Granice pól wytyczyli im ich stryjowie; Henryk i Nawój Szebień. Jan i Rafał zobowiązali się do zachowania granic ojcowizny, oznaczonych przez stryjów. W 1536 roku w dokumentach odnotowani są: Mikołaj Jaźwiecki oraz Jan i Maciej Pierchałowie. U schyłku XVI wieku aż trzech dziedziców, którymi byli Andrzej Ciekliński, Marcin Pierzchała i Andrzej Jaźwiecki. W latach 1596-1681 dziedzicami byli tu Skotniccy, a w XVIII wieku:Firlejowie, a następnie Scipiorowie, aż do końca XVIII stulecia, a potem rodziny Jabłonowskich i Stojowskich. Najazdy wrogie głównie szwedzkie niszczyły Jaszczew w latach; 1655, 1657 (Rakoczy), 1706.
Jordan Stojowski rozpoczął pierwszy w Jaszczwi wiercenia w poszukiwaniu ropy naftowej, i tak powstała tu kopalnia ropy.
U schyłku XIX stulecia miejscowość liczyła już 1014 mieszkańców. Oprócz kopalni był tu; browar, młyn oraz dobrze prosperujące gospodarstwa rolne oraz dwór z folwarkiem i szkoła istniejąca tu od 1882 r.
Częściowo zniszczona była ona, w czasie działań I wojny światowej, w maju 1915 r. 6-8 maja 1915 austriacka 12. dywizja piechoty atakowała linię Jaszczew-Potok, odnosząc zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi i otwierając drogę do Krosna. Obok niej walczyła 6 maja 1915 roku 12. dywizja krakowska.
W czasie II wojny światowej istniał tu ruch oporu w postaci tajnego nauczania oraz działania oddziału OP-15 AK Placówki "Jaśmin", "Jaga" w Jedliczu (z dow. por. Józef Domaniecki Szczerba; do I 1942 i chor. Franciszek Kaczkowski Dragat; od II 1942-IX 1944). Prawie przez cały rok szkolny 1940/1941 szkole w Jaszczwi stacjonowało wojsko niemieckie. Niemcy w czasie okupacji aresztowali i rozstrzelali kilku mieszkańców. W dniu 9 sierpnia 1944 roku, działający w ramach "Burzy" oddział AK, walcząc z niemieckimi czołgami, straciło 6 żołnierzy. Od 7 września 1944 roku do połowy stycznia 1945 roku, m. Jaszczew znajdowała się w pobliżu linii frontu. 3 sierpnia 1944 r. bracia Marcin i Władysław Wajdowie podjęli indywidualna akcję wykradzenia skrzynki z granatami. Rozpoznano ich i zostali zabici przez Niemców, a dom ich spalono. W czasie zbliżania się frontu do Krosna, po rozmowach AK z przedstawicielami AR w Krościenku, ewakuowano tu Sztab Inspektoratu AK Podkarpacie; (Sanok -Jasło - Krosno -Brzozów) mjr Stefana Rutkowskiego.
8 września 1944 r. wkroczyły oddziały radzieckie.
We wsi była kopalnia ropy naftowej, browar i młyn oraz dwór z folwarkiem z drugiej połowy XVIII wieku, a także kilka starych, zabytkowych domów i kapliczki oraz szkoła.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Bogactwa naturalne
W rejonie Jaszczwi obok złóż ropy naftowej i gazu występują w pokładach piaskowców wody jodowo-bromowe oraz wapienno-magnezowo-sodowe.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Jaszczew
|
