Duszatyn

KOMAŃCZA. Warto odwiedzić

Gdzie powstały Jeziorka Duszatyńskie

          Duszatyn jest małą wsią położoną na południe od Prełuk nad Osławą, u ujścia potoku Olchowego. Przed 1572 rokiem,  jako wieś królewska, została lokowana na prawie wołoskim. Początkowo znana była pod nazwą Piekarki. Warto dodać, że nazwę tą używano zamiennie jeszcze w drugiej połowie XVIII w.

Szerokość geograficzna 4918\'41.1''N

Długość geograficzna 22 7\'7.22''E

          Najazd Jerzego Rakoczego w 1657 toku wyludnił całkowicie wieś. 29 lat później w 1686 roku ponownie została zrabowana i doszczętnie spalona przez węgierskich tołhajów. Przez sto lat po tych wydarzeniach w Duszatynie nikt nie mieszkał. W 1931 r. wieś zajmowała 15, 77 km2, a w 33 domostwach mieszkało 205 ludzi.

          Do połowy XIX w. znajdowała się tutaj huta żelaza, a w pierwszych latach XX w. duży tartak parowy firmy " Falter i Dattner" z Krakowa.

Wiosną 1807 roku na stoku Chryszczatej, nieopodal wsi, doszło do wielkiego osunięcia się ziemi. W jego wyniku powstały trzy Jeziorka Duszatyńskie. Obecnie istnieją dwa z nich.  Malownicze ich położenie zachęca wielu zwiedzających do odpoczynku na łonie natury i wyciszenie się patrząc na spokojne fale wody muskane przez wiatr.

          Przed II wojną światową we wsi znajdował się folwark, tartak i stacja załadunkowa kolejki leśnej. Niestety po 1945 roku ludność Duszatyna została wysiedlona, a dawna zabudowa całkowicie zniszczona.

          We wsi na tzw. Równi nad Osławą do 1952 roku istniała drewniana, filialna cerkiew pw. św. Włodzimierza Wielkiego, która została zbudowana w 1925 roku. Była to pierwsza cerkiew we wsi. W chwili obecnej w miejscu cerkwi przebiega torowisko kolejki.

          Przy ujściu potoku Głębokiego do rzeki Osławy znajduje się źródło wody mineralnej, a w korycie potoku Olchowego możemy zobaczyć próg skalny z wodospadem, który został uznany za pomnik przyrody. Pomiędzy Prełukami a Duszatynem znajduje się malowniczy przełom Osławy – rezerwat przyrody.

          Dla zwiedzających w sezonie letnim, którzy postanowią zostać na dłużej, wieś proponuje pole namiotowe oraz bar, gdzie zawsze można „rzucić coś na ruszt”.

Źródło: Urząd Gminy w Komańczy

Oprac.: Agata Bałchan / ZETO – RZESZÓW