Polski / Polski  English / Angielski  Русский / Rosyjski
E-mail:
Hasło:
» Załóż konto
» Zaloguj podpisem elektronicznym

Korczyna



   Wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Korczyna, ok. 5 km na północny wschód od Krosna. Miejscowość jest siedzibą gminy Korczyna. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego. W okresie międzywojennym Korczyna posiadała prawa miejskie.

Szerokość geograficzna 4942\'54.7''N

Długość geograficzna 2148\'34.6''E



Historia


Pierwsze wzmianki o miejscowości znajdują się w dokumentach lokacyjnych Władysława Jagiełły z XIV wieku (1392 r.), wieś została założona na podstawie prawa magdeburskiego, w wyniku saskiej (zob. Głuchoniemcy) akcji kolonizacyjnej pod nazwą Kotkenhau. Przypuszcza się, że nazwa miejscowości oznaczała pierwotnie "piękne błota" (Kothschoen), bądź wywodzi się od czasownika "karczować" (niemiecka nazwa lokacyjna Kotkenhau), gdyż tereny otaczające Korczynę w znacznej części pokryte są lasami. Granicząca z Korczyną niemiecka wieś Palversee Palve, Heide (nast. Białobrzegi), etymologicznie oznacza właśnie teren pokryty krzakami, wrzosowisko. Od 1340 ziemia sanocka, województwo ruskie.

Wymieniana w dokumentach z roku 1397, Korczyna wskutek królewskiego nadania przynależała do Klemensa z Moskorzewa, który od nazwy pobliskiego zamku Kamieniec przybrał nazwisko Kamieniecki. Po rządach jego synów, pod koniec XVI w. przeszła w ręce Seweryna Bonera, by następnie przejść najpierw na własność rodu Firlejów, a potem Scypionów. W wyniku ślubu Magdaleny Scypionówny, właścicielami Korczyny stał się ród Jabłonowskich. Córka Jana Jabłonowskiego - Zofia Jabłonowska Skarbkowa, po unieważnieniu pierwszego małżeństwa, wyszła powtórnie za mąż za Aleksandra Fredrę, znakomitego komediopisarza tamtego okresu. Ślub odbył się 8 czerwca 1826 roku w korczyńskim kościele parafialnym. Ich córka wyszła za mąż za Jana Szeptyckiego, wywodzącego się z ruskich bojarów. Ostatnim właścicielem Korczyny był Stanisław Szeptycki (1867-1950) - generał armii austriackiej, dowódca Legionów Polskich w l. 1916-17, w 1923 r. minister spraw wojskowych, u którego w okresie II wojny światowej do czasu wybuchu powstania warszawskiego, przebywał hr. Adam Ronikier. Dawna zabudowa okolic Korczyny, chałupa tkacka z roku 1790, przeniesiona do skansenu w Sanoku

W 1882 powstało w Korczynie "Towarzystwo Tkaczy" zrzeszające ponad 1000 wytwórców, a w 1887 została założona tu szkoła tkacka. Na przełomie XIX i XX w. Korczyna przeżywała okres znacznego rozwoju ze względu na tutejsze płótna, które znane były wówczas w całej Galicji, a nawet poza jej granicami. W czasie II wojny 8 września 1939r. tu zginęli w potyczce ze zmotoryzowanym oddziałem Niemców (z I Dywizji Górskiej gen. Kublera) polscy żołnierze z 2 Brygady Górskiej pod dowództwem płk. Aleksandra Stawarza, (wchodzącej w skład Grupy Operacyjnej "Jasło", w Armii Karpaty), wycofującej się z Gorlic i Jasła.


Od listopada 1941 r. do 12 sierpnia 1942 r. hitlerowcy rozstrzelali ok. 80 Polaków, głównie pochodzenia żydowskiego, z getta w Korczynie. 29 lipca 1944 r. hitlerowcy spacyfikowali Korczynę i rozstrzelali 60 osób, nie oszczędzając kobiet i dzieci, prawdopodobnie za owacyjne [potrzebne źródło] witanie oddziałów radzieckich, które później się wycofały. Spalono 72 gospodarstwa. Niemcy pod dowództwem kpt. SS Heoniga niszczyli wieś rakietami zapalającymi, wystrzeliwanymi z samolotów i czołgów.

 

21 czerwca 2009 r. odbyły się konsultacje społeczne w sprawie wystąpienia o przywrócenie Korczynie statusu miasta. W głosowaniu przy frekwencji wynoszącej ok. 35%, przeciwko ponownemu nadaniu Korczynie praw miejskich wypowiedziało się 71% głosujących.

 

Atrakcje turystyczne Korczyny i okolic

 

  • neogotycki kościół parafialny
  • rezerwat przyrody Prządki
  • ruiny zamku odrzykońskiego, który stał się pierwowzorem zamku Cześnika i Rejenta w komedii Aleksandra Fredry Zemsta
  • Cmentarz żydowski położony w przysiółku Burkot. W czasach Holocaustu na terenie nekropolii dokonywano masowych egzekucji. Do dziś zachowało się kilkaset nagrobków.
  • Z centrum Korczyny można przejść przez Łysą Górę do zamku Kamieniec plenerową Drogą Krzyżową (zbudowaną w 2000 r.) ze stacjami Męki Pańskiej.


Osoby związane z miejscowością

 

  • Józef Sebastian Pelczar (1842-1924) – urodzony w Korczynie, biskup przemyski i święty Kościoła Katolickiego,
  • Robert Rozmus (ur. 1963) – urodzony w Korczynie, aktor, showman i konferansjer,
  • Wojciech Smarzowski (ur. 1963) – urodzony w Korczynie, reżyser i scenarzysta,
  • Stanisław Szeptycki – pochowany w Korczynie, hrabia, generał major Cesarskiej i Królewskiej Armii, generał broni Wojska Polskiego, ostatni właściciel Korczyny,
  • Jan Zych (ur. 1931-1995) - poeta, tłumacz,
  • w XIX w. nauczycielem w korczyńskiej szkole był Jan Szczepanik - wynalazca, zwany "polskim Edisonem".
     

 

 

Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Korczyna_%28wojew%C3%B3dztwo_podkarpackie%29



Opracował:Konto usunięte




 
Brak komentarzy
Produkcja i Hosting ZETO-RZESZÓW