Jabłonka (słow. i węg. Jablonka) – wieś położona w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, w gminie Dydnia, położona nad potokiem Świnka.
  Szerokość geograficzna 4941\'38.7''N
Długość geograficzna 22 6\'55.8''E
Historia
Miejscowość była wzmiankowana po raz pierwszy w roku 1468, ziemia sanocka, województwo ruskie.
W latach 1430 – 1447 wieś była własnością Małgorzaty Dydyńskiej, wdowy po Mikołaju spokrewnionego z Balami .
Po niej wieś odziedziczyli synowie Paweł i Mikołaj którzy pieczętowali się herbem Gozdawa. Oprócz Temeszowa byli oni jeszcze w posiadaniu takich wsi jak: Dydnia, Krzemienna i Falejówka. W roku 1489 trzej synowie Elżbiety, tj. Jan, Zygmunt i Stanisław Dydyńscy podzielili majątek pomiędzy siebie w taki sposób, że Janowi przypadły wsie: Falejówka, Jabłonka i połowa Wydrnej, zaś Zygmunt i Stanisław stali się właścicielami Dydnii, połowy Wydrnej, Temeszowa, Krzemiennej oraz Jabłonicy Ruskiej.
W 1775 ówczesna właścicielka Jabłonki, Magdalena z Uniatyckich Orzechowska, sprzedała wieś Michałowi Ostaszewskiemu. Ten ostatni odprzedał ją w 1794 r. Józefowi Lueger de Turnfeldowi (1747-1804), austriackiemu staroście w Sanoku.[2] Następnymi właścicielami byli Jan i Maria z Zawadzkich Jaruntowscy, którzy przekazali tę wieś w 1829 roku Antoniemu Jaruntowskiemu. Od 1889 roku właścicielem dóbr ziemskich w Jabłonce był Władysław Kraiński (1841-1926), prezes Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego we Lwowie, członek austriackiej Izby Panów w Wiedniu, żonaty z Marią z Trzecieskich (1853-1932), a następnie ich syn Antoni (1883-1975) ożeniony z Zofią z Włodków (1890-1961).
We wsi znajduje się kościół parafialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, wybudowany w latach 1936-1939 staraniem Antoniego Kraińskiego, właściciela ziemskiego w Jabłonce, według projektu Bogdana Tretera. Kościół reprezentuje tzw. styl narodowy w drewnianej architekturze okresu międzywojennego, wzorowany na kościołach podhalańskich.
Zabytki
-dwór klasycystyczny z XVIII-XIX w. otoczony parkiem krajoznawczym z okazami sędziwych drzew. Budynek z cegły został wzniesiony pod koniec XVIII w., a w następnym stuleciu stanowił własność Słoneckich, Jaruntowskich i Kraińskich, przebudowany po 1914 r.
-kościół drewniany w typie podhalańskim, zbudowany w 1936 r.
|
